W dniach 9 – 16 grudnia 2012 roku w Kownie odbędzie się
pierwsze Seminarium Polsko – Litewskie (SPL) przeznaczone dla studentów
studiów magisterskich oraz doktorantów z Polski i Litwy.
Organizatorem Seminarium jest Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka
– Jeziorańskiego we Wrocławiu, zaś partnerami organizacyjnymi Centrum Cz.
Milosza na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie oraz Instytut Wielkiego
Xięstwa Liteskiego.
Seminarium przeznaczone jest dla studentów studiów humanistycznych (IV i V
rok studiów magisterskich) oraz doktorantów poniżej 35 roku życia, których
zainteresowania badawcze dotyczą stosunków polsko – litewskich oraz regionu
Europy Środkowej i Wschodniej.
Na program Seminarium składać się będą wykłady, konwersatoria i dyskusje
prowadzone przez międzynarodowe grono specjalistów, wśród nich znani
naukowcy, analitycy i dziennikarze. Merytorycznej części Seminarium,
poświęconej sprawom społecznym, historycznym i politycznym, towarzyszyć
będzie program kulturalny.
Celem SPL jest prowadzenie debaty o stosunkach między Polską a Litwą oraz o
historii i współczesności Europy Środkowej i Wschodniej.
Seminarium Litewsko – Polskie finansowane jest ze środków Ministerstwa
Spraw Zagranicznych RP oraz Polsko Amerykańskiej Fundacji Wolności
Więcej informacji na stronie www.lpseminar.org .
Wystawa z okazji Dnia Niepodległości Polski (11 listopada)
W budynku Wydziału Nauk Politycznych i Dyplomacji Uniwersytetu Witolda
Wielkiego, na korytarzach parteru, pierwszego, drugiego i pięta została
wywieszona wystawa przygotowana z okazji stupięćdziesięciolecia urodzin
Stanisława Narutowicza (1862-1932). Wystawę można oglądać do końca 2012
roku.
Narutowiczowie, przedstawiciele stanu szlacheckiego, żyjący na przełomie XIX
i XX wieku na Żmudzi, podobnie jak i przedstawiciele innych litewskich rodów,
musieli dokonać wyboru między Polską i Litwą. Stanisław Narutowicz był
jednym z sygnatariuszy Aktu Niepodległości Litwy 16 lutego 1918 roku, jego
brat Gabriel (1865-1922) został wybrany pierwszym prezydentem
międzywojennej Polski. Ich drogi życiowe doskonale ilustrują powikłane
stosunku kulturalne i polityczne Polski i Litwy w XX wieku oraz złożoność
wyborów Litwinów w początkach XX wieku.
Na wystawie, składające się z dziesięciu plansz o różnych formatach,
zaprezentowano kopie dokumentów i zdjęć, drzewo genealogiczne i herb
Narutowiczów. Przedstawiony materiał opowiada nie tylko o wybitnej postaci
litewskiego życia politycznego ale także o szczegółach codziennego życia
Żmudzi w początkach XX wieku i w okresie międzywojennym.
Autorem wystawy jest Archiwum okręgu telszewskiego (dyrektor – Alma
Jankauskienė), eksponaty na wystawę zostały wybrane przez historyka
Vaclovasa Vaičekauskasa. Partnerzy – Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego
oraz centrum Czesława Miłosza Wydziału Nauk Politycznych i Dyplomacji
Uniwersytetu Witolda Wielkiego.
Międzynarodowy Kongres Badań nad Białorusią
Zapraszamy do udziały w Drugim Międzynarodowym Kongresie Badań nad
Białorusią, który odbędzie się w dniach 28-30 września 2012 roku w Kownie.
Organizatorzy czekają na propozycje referatów do 15 czerwca 2012 roku.
Więcej informacji na stronie www.icbs.lt. Kongres organizuje konsorcjum
litewskich i białoruskich organizacji, na czele którego stoją Uniwersytet
Witolda Wielkiego i Instytut Badań Politycznych „Sfera Polityczna”. Jednym z
organizatorów jest Instytut WXL.
Obchody poświęcone pamięci Gabriela i Stanisława Narutowiczów
W dniach 7-8 września 2012 roku w Telszach odbędą się imprezy poświęcone
braciom Gabrielowi i Stanisławowi Narutowiczom. Chociaż obaj pochodzą ze
żmudzkich Telsz, to Gabriel został pierwszym prezydentem międzywojennej
Polski, a Stanisław – jednym z sygnatariuszy Aktu Niepodległości Litwy. Ich
losy doskonale ilustrują zawiłe polsko-litewskie stosunki kulturalne i polityczne
w XX wieku.
Proponowany program:
7 września:
Godz. 11.00-17.00 – międzynarodowa konferencja naukowa: „Ostatni
obywatele WKL: drogi Gabriela i Stanisława Narutowiczów”. Konferencja jest
poświęcona 150. rocznicy urodzin Stanisława Narutowicza, sygnatariusza Aktu
Niepodległości Litwy i 90. rocznicy zabójstwa Prezydenta RP Gabriela
Narutowicza. Miejsce: Żmudzki Teatr Dramatyczny (ul. Respublikos 18).
W trakcie konferencji referaty wygłoszą znani intelektualiści z Polski i Litwy:
Dariusz Szpoper, profesor Uniwersytetu Gdańskiego , Rimantas Miknys,
dyrektor Instytutu Historii Litwy, Andrzej Pukszto, docent Uniwersytetu
Witolda Wielkiego w Kownie, Artus Kijas, profesor Uniwersytetu Adama
Mickiewicza w Poznaniu oraz Povilas Šverebas z telszańskiej filii Wileńskiej
Akademii Sztuk Pięknych w Telszach.
Odbędzie się także prezentacja książki Stasysa Vaitekūnasa, profesora
Uniwersytetu Kłajpedzkiego pt. „Stanisław Narutowicz: Sygnatariusz i jego
czasy” („Stanislovas Narutavičius: Signataras ir jo laikai“).
Godz. 18.00-22.00 Wieczorne spotkanie w Brewikach (Brėvikai) – w dworku
Stanisława Narutowicza.
8 września:
Godz. 10.00 – Msza Święta
Po południu – wycieczka po Telszach i okolicach miasta.
Organizatorami obchodów są Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego i
samorząd rejonu telszańskiego.
Białorusko-Litewskie szkoły młodzieżowe
Obóz w Dzukii – “Oddaj ojczyźnie co powinieneś!”
W dniach 1-5 lipca 2012 roku w Dzukii, w gospodarstwie agroturystycznym
odbył się litewsko-białoruski obóz, którego organizatorami między innymi byli
Uniwersytet Witolda Wielkiego (VDU), Instytut WXL oraz “Centrum Polityki
Wschodniej”. Obóz odbył się pod hasłem litewskich partyzantów “Oddaj
ojczyźnie co powinieneś!”, a jego celem była analiza czy ten odzew jest ważny
w dzisiejszych czasach. Uczestnicy obozu odwiedzili muzeum ruchu oporu,
bunkry partyzantów, wzięli udział w dyskusjach oraz wykładach dotyczących
oporu Litwinów przeciwko okupantom oraz białoruskiej codzienności,
zorganizowano również wycieczkę rowerową.
W obozie wzięli udział studenci z Litwy i Białorusi. Litwę reprezentowało
czterech studentów historii z VDU oraz pięciu kadetów z Litewskiej Akademii
Wojennej, stronę białoruską: czterech przedstawicieli Białoruskiej
Chrześcijańskiej Demokracji, trójka studentów kłajpedzkiego uniwersytetu LCC
oraz cztery studentki z Uniwersytetu Janki Kupały w Grodnie.
Po zakończeniu obozu dzięki staraniom VDU oraz Instytutu WXL, dla dziewcząt
z grodzieńskiego uniwersytetu zorganizowano jednodniową wycieczkę do
Kowna, zamieszkały one w domu studenckim, a miejscowi studenci zapoznali je
z miastem.
Letnia szkoła socjologii
Pięcioro studentów Uniwersytetu Witolda Wielkiego (VDU), dzięki współpracy
Instytutu WXL, VDU oraz Uniwersytetu Janki Kupały w Grodnie, wzięło udział w
Letniej szkole socjologii w Grodnie, która została zorganizowana w dniach 9-17
lipca 2012 roku przez Katedrę Socjologii Uniwersytetu Janki Kupały. W czasie
trwania szkoły studenci wzięli udział w wykładach oraz dyskusjach dotyczących
systemu szkolnictwa wyższego na Białorusi, miały miejsce dyskusje o wolności
akademickiej oraz autonomii uniwersytetu. W czasie pobytu na Białorusi,
studenci VDU dużo podróżowali, odwiedzając Lidę, Mińsk, kanał Augustowski
oraz najciekawsze grodzieńskie muzea.
Dyskusja „Kto zdradza idee Jerzego Giedroyca? O stanie stosunków polsko-litewskobiałoruskich raz jeszcze”
15-18 lipca 2012 r. na Uniwersytecie Warszawskim odbędzie się
międzynarodowa konferencja poświęcona Europie Wschodniej „Old and New.
Past, Present and Future of the Communist World”. W ramch tej konferencji, 15
lipca Instytut WXL organizuje dysksuję „Kto zdradza idee Jerzego Giedroyca? O
stanie stosunków polsko-litewsko-białoruskich raz jeszcze”. W dyskusji będą
brali udział J. Malicki, prof. D. Szpoper, prof. E. Aleksandravičius, prof. A.
Kulakauskas, J. J. Komar, R. Miknys. Więcej informacji www.studium.uw.edu.pl.