Kанферэнцыi

Чальцы Роду Гедымінавічаў да канца XVI ст. уладарылі ў Цэнтральна-Ўсходняй частцы Еўропы, ад пэўнага часу пад назвай Дынастыі Ягелонаў, прынамсі – па мужчынскай лініі – да апошняга Ягелона, то бок Жыгімонта Аўгуста. Гедымінавічы кіравалі пад рознымі імёнамі Польшчай, Вугоршчынай, Чэхіяй, Малдовай і княствамі на Русі, Валыні, Падоллі. Беручы пад увагу Гедымінавічанак, прадстаўнікоў па жаночай лініі, нашчадкі роду пераходзілі праз маці да Вазаў і іншых дынастыяў. Яна была адной з самых магутных дынастый у гэтай частцы свету, хоць у выніку “сямейных спрэчак” не здабыла трывалай улады ва Усходняй Еўропе, на што мелі шанец.

Канферэнцыя мае на мэце прадэманстраваць, наколькі магутнай была Дынастыя Гедымінавічаў, вядомая потым пад рознымі назвамі. Канферэнцыя адбудзецца ў гадавіну Віленска-Радамскай уніі – то бок уніі, якая паўстала паміж ад Крэва і Люблінам, – паміж рознымі чальцамі Роду Гедымінавічаў.

Міжнародная канферэнцыя запланаваная на 25—26 чэрвеня 2021 г. у Інстытуце гісторыі Польскай Акадэміі Навук, Зала імя Ёахіма Лелявеля (Рынак Старога Места 29/31, Варшава).

і ў рэжыме анлайн

https://us02web.zoom.us/j/84591147609?pwd=SXdXNFMxbWMxYkFJQmJ3RS9EMmlOQT09

Канферэнцыя адбудзецца як двухдзённая з заключнай дыскусійнай панэллю, якая падсумуе ўсю канферэнцыю, а таксама дэбаты пра ўніі польска-літоўскія ў кантэксце прадстаўнікоў Роду Гедымінавічаў. У канферэнцыі ўдзельнічаюць звыш за 30 даследчыкаў з Польшчы, Літвы, Украіны, Беларусі і Расіі. Арганізатары плануюць працяг канферэнцыі ў 2022 годзе ў Коўне, альбо ў Івана-Франкоўску.

Арганізатары
Літоўскае пасольства ў Польшчы – ганаровы апякун
Аб’яднанне Польскай шляхты
Інстытут Вялікага княства Літоўскага
Інстытут гісторыі Польскай Акадэміі навук
Студыюм Усходняй Еўропы Варшаўскага універсітэта
Прыкарпацкі дзяржаўны універсітэт імя Васіля Стэфаніка
Цэнтр Медыявістычных даследаванняў
Уіверсітэт Вітаўта Вялікага

Больш інфармацыі: www.gdmn.info

20-я міжнародная навуковая канферэнцыя Вялікае княства Літоўскае ў XVIII ст.

Прысвечана 230-годдзю прыняцця Канстытуцыі 3 траўня 1791 г. і Ўзаемных заручын абодвух народаў.

20-21 кастрычніка 2021 года
Нацыянальны музей – Палац вялікіх князёў літоўскіх
Katedros a. 4, Вільня

ПРАГРАМА

Арганізатары
Нацыянальны музей – Палац вялікіх князёў літоўскіх
Інстытут гісторыі Літвы
Універсітэт Вітольда Вялікага

Партнёры
Польскі інстытут у Вільні
Пaсольства Рэспублікі Польшча ў Літоўскай Рэспубліцы
Асацыяцыя нашчадкаў Вялікага Сойму
Інстытут Вялікага Княства Літоўскага

Анатацыя. Апошнія дзесяцігоддзі Рэчы Паспалітай – адна з найбольш інтэнсіўна аналізаваных тэм у сучаснай гістарыяграфіі, але да гэтага часу няма адзінага меркавання адносна формаў выражэння ідэі Асветніцтва і маштабаў рэформ, праведзеных у другой палове XVIII ст., а таксама ацэнкі эфекту працэсу цэнтралізацыі альбо распаду дзяржавы. У кантэксце гістарыяграфічных супярэчнасцей пытанне развіцця польска-літоўскай бінарнай дзяржавы, якая кіравалася актам Люблінскай уніі 1569 г., прааналізаванае ў кантэксце Канстытуцыі 3 траўня 1791 г., (якая ў сваю чаргу з’яўляецца кульмінацыяй рэформы Чатырохгадовага сойма (1788–1792)), застаецца асабліва важным. Акрамя ацэнкі таго, што Канстытуцыя 3 траўня – гэта сумесны дакумент тагачаснай польскай і літоўскай шляхты, які адпавядае памкненням прыхільнікаў цэнтралізаванай канстытуцыйнай манархіі, гістарыяграфія таксама падкрэслівае, што Канстытуцыю 3 траўня можна лічыць часткай гісторыі канстытуцыйнасці Літвы толькі ў кантэксце Ўзаемных заручын абодвух народаў, прынятых Соймам 20 кастрычніка 1791 года.

Мэтай канферэнцыі, прысвечанай святкаванню 230-годдзя прыняцця Канстытуцыі 3 траўня 1791 г. і Ўзаемных заручын абодвух народаў, з’яўляецца прадстаўленне апошніх вынікаў даследаванняў, звязаных з узнікненнем Канстытуцыі 3 траўня і кантэкстам яе прыняцця, абмеркаванне ўплыву гэтага прававога акта на развіццё грамадства і дзяржавы, ацэнка месца Канстытуцыі ў гістарычнай памяці спадчыннікаў Рэчы Паспалітай і знаходжанне адказу на пытанне: ці сапраўды Канстытуцыя 3 траўня чытаецца ў духу Люблінскай уніі толькі з-за дакумента аб заручынах?

У цэнтры ўвагі канферэнцыі – сацыяльны, эканамічны, палітычны, геапалітычны і культурны кантэкст канстытуцыйных змен у Рэчы Паспалітай і выяўленне дзяржаўнай незалежнасці Вялікага княства Літоўскага ва ўмовах цэнтралізацыі: абставіны прыняцця Ўзаемных заручын 20 кастрычніка, 1791 г., яго значэнні для зменаў у структуры дзяржавы і развіцця грамадства. Для канферэнцыі запланаваны наступныя тэматычныя раздзелы:

– крызіс суверэнітэту і шляхі яго пераадолення;

– праблемы мадэрнізацыі дзяржавы і грамадства;

– развіццё парламентарызму ў Рэчы Паспалітай;

– палітычная і канстытуцыйная думка Асветніцтва;

– змена канцэпцыі нацыі і дзяржавы ў XVIII стагоддзі;

– літаратура, мастацтва, тэатр, музыка падчас Чатырохгадовага сойма (1788–1792);

– прадстаўленне і адлюстраванне Канстытуцыі 3 траўня ў літаратуры і мастацтве.

Канферэнцыя арганізавана як юбілейны дваццаты сімпозіум даследчыкаў гісторыі Вялікага княства Літоўскага васемнаццатага стагоддзя, які збірае для сумеснай дыскусіі людзей, якія працуюць у розных літоўскіх і замежных навуковых установах, праводзяць даследаванні ў розных галінах гісторыі Літвы ў ХVІІІ ст.

Артыкулы, падрыхтаваныя на аснове прачытаных на канферэнцыі прац, плануецца апублікаваць у асобнай тэматычнай публікацыі “Даследаванні XVIII стагоддзя”.

Да ўдзелу ў канферэнцыі мы запрашаем гісторыкаў, філосафаў, палітолагаў, даследчыкаў парламентарызму, канстытуцыйнага права, сацыёлагаў, навукоўцаў-літаратуразнаўцаў, гісторыкаў культуры, даследчыкаў мастацтва і іншых дысцыплін. Тэмы дакладаў і кароткія анатацыі, якія складаюцца з 3-4 прапаноў, павінны быць накіраваны каардынатарам канферэнцый да 30 траўня 2021 года.

Канферэнцыя будзе весціся на літоўскай і польскай мовах з сінхронным перакладам.

У выпадку ўвядзення новых абмежавальных загадаў альбо пагаршэння эпідэміялагічнай сітуацыі канферэнцыя будзе праводзіцца дыстанцыйна.

Аргкамітэт канферэнцыі:
Др. Ліна Балайшытэ (Lietuvos Kultūros tyrimų institutas / Iнстытут культуры Лiтвы)
Др. Выдас Далінскас (Нацыянальны музей – Палац вялікіх князёў літоўскіх, Віленскі універсітэт)
Др. Людас Глемжа (Універсітэт Вітаўта Вялікага)
Др. Робертас Юргайціс (Інстытут гісторыі Літвы, Універсітэт Вітольда Вялікага)
Праф. др. Вальдас Ракуціс (Сейм Літоўскай Рэспублікі, Клайпедскі універсітэт)
Др. Адам Станкевіч (Інстытут гісторыі Літвы)
Др. Рамуне Шмігельскітэ-Стукене (Нацыянальны музей – Палац вялікіх князёў літоўскіх, Інстытут гісторыі Літвы)

Кантакты: [email protected], тэл. +37068448885

Традыцыйны штогадовы Кангрэс пройдзе 1-3 кастрычніка 2021 г. у Коўне (Літва). Мы чакаем каля 500-700 удзельнікаў з Беларусі, Літвы, Польшчы і іншых краін Еўропы і Паўночнай Амерыкі.

План падрыхтоўкі да Кангрэса:
-прапановы секцый Кангрэса чакаем да 1 красавіка;
-індывідуальныя заяўкі чакаем да 17 мая;
-намінацыі на прэміі Кангрэса чакаем да 11 красавіка;
-папярэдняя праграма дзявятага Кангрэса будзе падрыхтавана ў летку.

Дадатковая інфармацыя: www.icbs.lt або www.icbs.by .
Кантактны адрас: [email protected] .

Факультэт палітычных навук і дыпламатыі Універсітэта Вітаўта Вялікага, Цэнтр Усходняй Еўропы Варшаўскага Універсітэта, Інстытут Вялікага Княства Літоўскага, Бібліятэка Літоўскай акадэміі навук імя Урублеўскіх, Амбасада Польскай Рэспублікі і Польскі Інстытут у Вільні запрашаюць на міжнародную навуковую канферэнцыю “Пачаткі саветалогіі: Навукова-даследчы інстытут Усходняй Еўропы ў Вільні (1930-1939), ідэі – людзі – спадчына (з нагоды 90-годдзя заснавання)”, якая адбудзецца 26-27 лютага 2020 года. Удзел у канферэнцыі прымуць выбітныя навукоўцы з Польшчы і Літвы: Тадэвуш Буйніцкі, Адам Эберхарт, Марэк Корнат, Шарунас Лекіс, Данута Маліцка, Рымантас Мікніс, Томас Венцлава і Лешэк Заштаўт.

Канферэнцыя адбудзецца на двух пляцоўках. Пасяджэнне пачнецца 26 лютага ў 13.00, у Амбасадзе Польскай Рэспублікі (вул. Švento Jono 3). Пленарны даклад “Польшча і Саветы ў 1918-1939 гадах” прачытае выбітны польскі гісторык і палітолаг прафесар Войцех Матэрскі (Інстытут палітычных даследаванняў Польскай акадэміі навук). Затым адбудзецца дыскусія “Пачаткі саветалогіі, яе развіццё, сучасны стан і перспектывы” на польскай і літоўскай мове з сінхронным перакладам. Уваход вольны пры ўмове папярэдняй рэгістрацыі. Рэгістрацыя адкрытая да 20 лютага. На электронны адрас [email protected] належыць даслаць імя, прозвішча і назву арганізацыі, што прадстаўляеце. Для ўваходу ў амбасаду просьба прадставіць дакумент, што пацвярджае асобу. Праход да месца канферэнцыі без належнага дакументу не магчымы. Увага: колькасць месцаў абмежаваная.

На наступны дзень, 27 лютага, пасяджэнне канферэнцыі пераносіцца ў сімвалічнае месца – Бібліятэка Літоўскай акадэміі навук імя Урублеўскіх (вул. Žygimantų 1), дзе ў міжваенны перыяд знаходзіўся Навукова-даследчы інстытут Усходняй Еўропы і Школа палітычных навук. Пачатак пасяджэння ў 9.00, уваход вольны. Выступы запланаваны на полькай і літоўскай мове без вуснага перакладу. Удзельнікам канферэнцыі будуць даступныя друкаваныя пераклады матэрыялаў канферэнцыі.

Праграма